MỤC TIÊU CỦA PHÁP SƯ (Vũ khí mới)
- Làm chủ la bàn logic: Biết và trình bày được các phép toán với kiểu dữ liệu lôgic.
- Điều khiển ngã rẽ: Sử dụng thành thạo lệnh rẽ nhánh
ifđể điều hướng chương trình. - Phẩm chất IT: Rèn luyện tính cẩn thận và trách nhiệm khi lập trình (vì chỉ cần quên một dấu cách là máy tính sẽ “hờn dỗi” ngay).
1. BIỂU THỨC LÔGIC – CHIẾC LA BÀN ĐÚNG/SAI
Trước khi bắt máy tính lựa chọn, nó phải biết phân biệt Đúng (True) và Sai (False). Một biểu thức lôgic là một khẳng định mà kết quả chỉ có thể rơi vào một trong hai trạng thái này.
- Các phép so sánh: Để tạo ra biểu thức lôgic, chúng ta dùng các toán tử so sánh như
>,<,==(so sánh bằng),!=(so sánh khác),>=(lớn hơn hoặc bằng),<=(nhỏ hơn hoặc bằng). - Các phép toán lôgic: Nếu muốn kết hợp nhiều điều kiện, chúng ta dùng bộ ba quyền lực
AND,OR, vàNOT.- AND: Chỉ đúng khi tất cả đều đúng.
- OR: Chỉ cần một cái đúng là cả hội cùng đúng.
- NOT: “Kẻ ngược đời”, biến Đúng thành Sai và ngược lại.
2. CÂU LỆNH if – NGÃ RẼ CUỘC ĐỜI
Trong Python, lệnh
ifdùng để kiểm tra một điều kiện. Nếu điều kiện đó Đúng, máy tính sẽ thực hiện một khối lệnh được chỉ định.
a) Cú pháp “Thần thánh”
Cú pháp của Python rất tinh tế nhưng cũng rất nghiêm ngặt:
if <điều kiện>:
<khối lệnh thực hiện khi điều kiện Đúng>Lưu ý cực kỳ quan trọng:
- Sau
<điều kiện>bắt buộc phải có dấu hai chấm (:).- Các lệnh bên trong phải được viết thụt vào (thường là 1 phím Tab hoặc 4 dấu cách). Đây là cách Python nhận biết các lệnh nào thuộc về “ngã rẽ” đó.
b) Mở rộng ngã rẽ với else và elif
Đôi khi cuộc đời không chỉ có một lựa chọn:
else: Dùng để chỉ định việc cần làm nếu điều kiện ởifbị Sai.elif(viết tắt của else if): Dùng khi bạn có rất nhiều điều kiện khác nhau (ngã ba, ngã tư, ngã năm…).
Cấu trúc đầy đủ:
if <điều kiện 1>:
<lệnh 1>
elif <điều kiện 2>:
<lệnh 2>
else:
<lệnh cuối cùng nếu tất cả đều sai>VÍ DỤ VẬN DỤNG (Bản thiết kế của Pháp sư)
Hãy xem cách chúng ta giúp một chủ cửa hàng cam tính tiền cho khách nhé:
- Nếu khách mua dưới 5kg cam, giá là 12.000đ/kg.
- Nếu mua từ 5kg trở lên, giá “ưu đãi” chỉ còn 10.000đ/kg.
# Nhập số lượng cam
c = float(input("Nhập số lượng cam đã mua (kg): "))
# Kiểm tra điều kiện để tính tiền
if c < 5:
print("Số tiền phải trả là:", c * 12000, "đồng")
else:
print("Số tiền phải trả là:", c * 10000, "đồng")💡 Lời khuyên từ các tiền bối:
– Câu lệnhiftrong Python được thiết kế rất giống với cách chúng ta tư duy hàng ngày nên cực kỳ dễ hiểu và tường minh.
– Nếu bạn đã từng học Scratch ở tiểu học, bạn sẽ thấyifcủa Python cũng giống như các khối lệnh điều kiện đó thôi, chỉ là thay vì lắp ghép các khối màu, chúng ta “gõ phím” để thể hiện quyền lực!
– Hãy luôn nhớ dấu hai chấm và thụt đầu dòng, nếu không máy tính sẽ bị “lạc lối” đấy nhé!
Views: 0
